What is "Banghay" in Filipino

Ang banghay o balangkas ng isang kwento ay ang maayos na pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari. Ito ang nagbibigay-buhay sa kuwento at nagsisilbing gabay para sa mga mambabasa.

Mga Pangunahing Bahagi ng Banghay:

•     Simula (Exposition): Dito nakikilala natin ang mga tauhan, ang lugar kung saan naganap ang kwento, at ang unang suliranin na haharapin ng mga tauhan.
•     Paangat na Aksyon (Rising Action): Sa bahaging ito, lumalalim ang suliranin at nagsisimula nang uminit ang mga pangyayari.
•     Kasukdulan (Climax): Ito ang pinakamahalagang bahagi ng kwento kung saan umaabot sa sukdulan ang tensyon at nasasagot ang pangunahing tanong.
•     Pababang Aksyon (Falling Action): Matapos ang kasukdulan, nagsisimula nang humupa ang tensyon at papalapit na ang wakas.
•     Wakas (Resolution): Dito nalutas ang suliranin at nasasagot ang mga tanong ng mga mambabasa.

Halimbawa: Alamat ng Ampalaya

•     Simula: Ipinakilala ang iba't ibang gulay na masaya at kuntento sa kanilang mga sarili maliban kay Ampalaya.
•     Paangat na Aksyon: Nagsimulang mainggit si Ampalaya sa mga kakayahan ng ibang gulay at nagplano ng masama.
•     Kasukdulan: Ninakaw ni Ampalaya ang mga magagandang katangian ng ibang gulay.
•     Pababang Aksyon: Natuklasan ng ibang gulay ang ginawa ni Ampalaya at siya ay hinatulan.
•     Wakas: Nagbago ang anyo ni Ampalaya dahil sa kanyang kasamaan.

Mga Elemento ng Banghay:

•     Tauhan: Ang mga taong gumaganap sa kwento.
•     Tagpuan: Ang lugar kung saan naganap ang kwento.
•     Suliranin: Ang problema o hamon na kailangang harapin ng mga tauhan.
•     Tema: Ang pangunahing ideya o mensahe ng kwento.

Sa pamamagitan ng pag-unawa sa mga bahagi ng isang banghay, mas malalim nating mauunawaan at masisiyahan sa pagbabasa ng mga kwento.